Cześć, pogadamy? / Привіт, побалакаємо?

To tytuł najnowszej wystawy, która już od 16 maja zagości w Galerii -m-.

To druga wystawa w GALERII -m- poświęcona sytuacji w Ukrainie – tym razem skoncentrowana wokół tematu języka ukraińskiego i jego roli w budowaniu tożsamości i przeżywaniu codzienności. Prezentowane prace – grafiki, rysunki, animacje i malarstwo – pokazują język jako narzędzie opowieści o sobie – pełne ograniczeń, ale też nieoczekiwanych możliwości ekspresji, zwłaszcza w kontekście kryzysu i przemilczanych emocji. Są to prace, w których współistnieją niepokój i kruchość obecnej chwili z tęsknotą za domem – miejscem bezpieczeństwa, pamięci i bliskości.
W jednej z prac widzimy nagą kobietę próbującą wydobyć z siebie głos. Jej krzyk, choć widoczny, pozostaje niemy – jak echo bez odpowiedzi. To obraz, który mocno rezonuje z sytuacją Ukrainy: kraju, który woła, ale zbyt często nie zostaje wysłuchany. Ten brak głosu nie oznacza jednak braku opowieści – przeciwnie, jest próbą ich wydobycia i przywrócenia znaczenia.Język to nie tylko narzędzie komunikacji – to zwierciadło, w którym odbija się historia, kultura oraz sposób postrzegania świata. Każde słowo niesie w sobie ślad przeszłości i kształtuje przyszłość, stanowiąc jeden z fundamentów tożsamości narodowej. Język ukraiński to coś więcej niż system znaków – to żywe archiwum pamięci i doświadczenia. Ma bogatą historię, sięgającą głęboko w średniowiecze, i wciąż zmieniające się konteksty – od dialektów po wpływy polityczne. Pierwsze zapisane ukraińskie słowa – „med” (miód) i „strawa” (danie) – pojawiły się już w 448 roku w relacji bizantyjskiego historyka Priskusa z Panii, który zanotował je w obozie huńskiego władcy Attyli. To symboliczne, że dotyczą one jedzenia: podstawy przetrwania i wspólnoty.
Od wieków język pełnił różne funkcje – był narzędziem ekspresji, środkiem oporu, ale także elementem, który mógł zarówno dzielić, jak i łączyć. Jego status i rola zmieniały się w zależności od kontekstu historycznego i politycznego. Mimo okresów ograniczeń, zakazów używania w przestrzeni publicznej czy prób jego marginalizacji, język ukraiński przetrwał i nadal odgrywa istotną rolę w kształtowaniu tożsamości narodowej.Wystawa jest zaproszeniem do rozmowy – nie tyle o języku jako systemie reguł, co o języku jako doświadczeniu. Interesuje nas zarówno forma, jak i treść: jak mówić o tym, co trudne? Jak przekazać emocje, które nie mieszczą się w słowach? Jak język kształtuje nasze postrzeganie rzeczywistości – i co się dzieje, gdy zaczyna go brakować?

Wernisaż wystawy odbędzie się w piątek 16 maja o godzinie 17:00 
przy ul. Powstańców Śląskich 19.
Wystaw potrwa: 16.05-30.05.2025
Tekst kuratorski: Maria Kołodziej
Projekt plakatu: Tetiana Kyryliuk